Małe, okrągłe, czerwone, żółte, brązowe, białe… Sorgo – bezglutenowa kasza, która zawładnęła ostatnio moją kuchnią. W Polsce raczej mało popularne, ale w krajach Afryki Środkowej czy w Indiach stanowi podstawę diety.

Poza źródłem energii pochodzącej głównie z węglowodanów nasiona są wykorzystywane jako surowiec do wytwarzania napojów alkoholowych (piwa oraz wódki gaoliang). Łodyga natomiast stanowi surowiec do wyrobu słodyczy oraz jest wykorzystywana jako pasza dla zwierząt.

sorgo – bezglutenowe zboże

Nasiona sorgo mają budowę podobną do znanych nam ziaren – pszenicy czy żyta, składają się z łuski, bielma i zarodka. Jednak wartość odżywcza poszczególnych składowych jest już odmienna – skrobia zawarta jest bowiem w łusce (a nie jak w pszenicy w bielmie), bielmo jest natomiast źródłem składników mineralnych, tłuszczu roślinnego oraz białka bogatego m.in. w lizynę i tryptofan (dwa egzogenne aminokwasy).

Sorgo jest dostępne w formie całych ziaren lub mąki. Jego neutralny (lekko orzechowy) smak i delikatny zapach sprawiają, że może być podstawą wielu dań i wypieków zarówno słodkich jak i wytrawnych.

sorgo do sałatki

Całe nasiona stanowią świetną bazę sałatek czy zapiekanek, są doskonałym dodatkiem do zup, gulaszy czy deserów. Z mąki z sorgo można przygotować ciasto na pierogi, naleśniki, kluski, pasuje też do wypieku pieczywa i ciast.

sorgo z batatem i sałatą

sorgo – kaloryczność

Jeśli chodzi o wartość energetyczną, jest ona podobna do pozostałych zbóż – 100 g nasion, to około 336 kcal. Zawartość białka: 11 g na 100 g i co ważne białko sorgo zawiera dwa egzogenne, czyli niezbędne aminokwasy – lizynę i tryptofan. Lizyna jest konieczna szczególnie w młodym wieku, odgrywa bowiem istotną rolę w rozwoju organizmu. Stanowi budulec białek mięśni i kości, wspomaga koncentrację, bierze udział w wytwarzaniu hormonów i enzymów, biorąc udział w produkcji przeciwciał zwiększa także odporność oraz przyspiesza zdrowienie. Wykazuje także właściwości przeciwnowotworowe. Jednym z objawów braku lizyny są osłabione i wypadające włosy. Tryptofan natomiast kojarzony jest chyba zazwyczaj z dobrym humorem! To właśnie z tego aminokwasu wytwarzane są m.in. tryptaminy, do których należą melatonina i serotonina. Serotonina jest neuroprzekaźnikiem działającym w obrębie układu pokarmowego i ośrodkowego układu nerwowego, jej poziom odpowiada m.in. za nasz apetyt, a niedobór powoduje bezsenność. Melatonina z kolei reguluje pracę zegara biologicznego, czyli wpływa na okresy snu i czuwania.

Węglowodany w sorgo, to przede wszystkim skrobia. 100 g tego zboża zawiera około 66,4 g węglowodanów oraz 10 g błonnika pokarmowego co wywiera niezwykle korzystny wpływ na pracę układu pokarmowego. Błonnik stymuluje perystaltykę jelit, zwiększa wydalanie z organizmu substancji toksycznych przyspiesza powstawanie uczucia sytości po posiłku.

IG sorgo

Indeks glikemiczny całego ziarna sorgo jest na poziomie średnim i wynosi 62, czyli zboże to może się pojawiać w diecie diabetyków czy osób z IO okazjonalnie i najlepiej na zimno z dodatkami obniżającymi IG (białko, tłuszcz).

Tłuszcze występujące w ilości około 3 g na 100 g to niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe.

Do dominujących minerałów w sorgo należą wapń, potas, mangan, magnez, miedź oraz żelazo, z witamin warto wymienić niacynę.

dobre źródło magnezu

Magnez uczestniczy w regulowaniu poziomu wapnia w organizmie, bierze udział w większości procesów zachodzących w organizmie, aktywuje ponad 300 enzymów. Miedź zwiększa odporność układu immunologicznego oraz stymuluje wytwarzanie czerwonych krwinek, jej brak może powodować problemy z koncentracją oraz łamliwe paznokcie i… odbarwianie się włosów. Najważniejszą funkcją potasu jest regulowanie gospodarki wodnej, a co za tym idzie kontrola ciśnienia krwi i pracy nerek. Pomimo że pierwiastek ten znajduje się niemal w każdym produkcie spożywczym, to zazwyczaj dostarczamy go za mało. Mangan wpływa na pracę mózgu oraz gwarantuje mocne kości, ma także wpływ na prawidłową pracę tarczycy, bierze również udział w magazynowaniu żelaza i jest jednym z pierwiastków zwiększającym libido. Niacyna, to witamina B3 albo jeszcze inaczej PP – to witamina mająca wpływ na kondycję naszej skóry czy paznokci. Działa korzystnie na układ nerwowy i… ułatwia zasypianie.

Brązowe sorgo jest także źródłem polifenoli – związków nadających roślinom barwę. Mają one właściwości przeciwzapalne oraz antyoksydacyjne – hamują wytwarzanie i działanie wolnych rodników, są także uważane za naturalne składniki przeciwbólowe i uspokajające. W świecie roślinnym ich zadanie polega na ochranie rośliny przed działaniem niekorzystnych czynników środowiska.

Sorgo jest zbożem bezglutenowym.

Przepis na sałatkę z sorgo znajdziecie tu>>