Jakiś czas temu usłyszałam: dieta lekkostrawna, to wbrew pozorom bardzo trudna dieta!
Moja pierwsza myśl: wbrew jakim pozorom? 😉

To jest trudna dieta. To dieta która kumuluje w sobie chyba wszystkie możliwe przeciwieństwa klasycznych zaleceń żywieniowych, jakie możemy znaleźć w odmętach internetu. Ale to także dieta, która przynosi ulgę i przyspiesza powrót do zdrowia w bardzo wielu chorobach.

Ta dieta sprawia problemy i dietetykom i pacjentom. Zatem, wyjaśnijmy raz na zawsze co można a czego nie wolno.

dieta lekkostrawna

Najczęściej znajduje zastosowanie w schorzeniach układu trawiennego: w chorobach żołądka i jelit (np. w chorobie Leśniowskiego-Crohna, zapaleniu błony śluzowej jelit, nieżycie żołądka). W przypadku leczenia choroby nowotworowej może okazać się pomocna na wielu etapach (np. po operacji czy w czasie biegunek, wymiotów spowodowanych chemioterapią). Ta dieta ma zastosowanie również w okresie rekonwalescencji po zabiegach chirurgicznych (np. po zabiegach bariatrycznych), chorobach infekcyjnych przebiegających z gorączką, po ostrym zapaleniu trzustki itp.

Prawie wszystkie diety lecznicze opierają się na jej założeniach.

Z tej diety powinny także korzystać osoby starsze.

Dieta łatwostrawna, o ile nie ma dodatkowych wskazań dietetycznych np. w ograniczeniu wartości energetycznej diety w celu odchudzania lub ograniczeniu białka przy niewydolności nerek lub zwiększeniu jego ilości czasie choroby nowotworowej, powinna dostarczać taką samą ilość energii i wszystkich składników odżywczych jak w przypadku prawidłowego żywienia osób zdrowych. Oznacza to, że ta dieta z założenia nie jest dietą odchudzającą, a powinna jedynie odciążać układ pokarmowy.

Różnica pomiędzy tą dieta a “normalnym żywieniem” polega przede wszystkim na  tym, że z żywienia łatwostrawnego wyklucza się produkty i potrawy trudno strawne. Zawierające dużo błonnika, wzdymające, tłuste, te które zalegają długo w żołądku, a także ostre przyprawy. Poza tym do sporządzania potraw dobiera się odpowiednie techniki kulinarne, pozwalające uzyskać produkty i potrawy łatwiej strawne, co nie jest konieczne w żywieniu podstawowym.

dieta lekkostrawna – eliminacje

Eliminujemy zatem wszelkie warzywa kapustne, fasolę i pozostałe strączki, cebulę, czosnek czy rzodkiewki.

Wykluczamy z diety ocet, musztardę, kostki rosołowe, czarny pieprz i chilli.

Z pomidorów i papryki usuwamy skórki. W bardzo restrykcyjnej formie tej diety jeżyny, truskawki czy maliny przecieramy, aby usunąć pestki.

Odstawiamy pieczywo pełnoziarniste na korzyść jasnego chleba czy bułek, kaszę pęczak zamieniamy na drobną wiejską jęczmienną lub mannę itp.

Żegnamy się z gruszkami, śliwkami, daktylami czy czereśniami.

Stosujemy także pewne techniki kulinarne, dzięki którym błonnik zawarty w produktach staje się lepiej tolerowany. Owoce i warzywa powinniśmy wybierać młode i delikatne, a te dojrzałe warto obierać ze skórki. Także dłuższy czas gotowania (rozgotowywanie), rozdrabianie, przecieranie przez sito zmniejsza ilość błonnika. Stosuje się również dodatki spulchniające, np. ubita piana z białek do ciast i budyni, namoczona bułka tarta do mas mięsnych lub rybnych.  Soki i przeciery warzywne lub warzywno-owocowe są dobrą alternatywą dla całych warzyw i owoców, które są w dużej mierze zabronione.

dieta lekkostrawna

Składniki do przyrządzania potraw powinny być bardzo świeże i wysokiej jakości. Posiłki powinny być atrakcyjnie podane i smaczne, aby pomimo wielu wykluczeń zachęcały do jedzenia. Dania monotonne, nie przyprawione i nie atrakcyjnie podane obniżają często i tak upośledzone ze względu na chorobę łaknienie. Z tego też powodu warto zwrócić uwagę na przyprawianie potraw dozwolonymi ziołami czy przyprawami oraz ich kolorystykę.

Jeśli chcemy urozmaicić dietę, to przy dobrej tolerancji dotychczasowego menu można włączać pojedynczo nowe produkty do diety, zaczynając od ich rozdrobnionej wersji. Czyli: orzechy (bez skórki) – najpierw zmiksowane, potem posiekane, a dopiero po kilku dniach w całości. Warzywa strączkowe – najpierw rozgotowana czerwona soczewica, potem zielona soczewica w małej ilości np. w zupie, potem odrobina hummusu. A na koniec strączki w całości itp. Każda forma rozdrobnienia zwiększa strawność produktu.

co pić na diecie lekkostrawnej

Oczywiście wodę – ciepłą, chłodną, na pewno nie gazowaną.

Herbata czarna, ale nie za mocna. Zioła np. rumianek, melisa, soki warzywne, kompoty owocowe bez dosładzania, mleko, napoje typu mleko ryżowe lub owsiane.

Odnośnie kawy, która (niestety) jest na liście produktów zakazanych. Po pewnym czasie, gdy poprawa samopoczucia jest już widoczna można spróbować jej wersji łagodnej (wiem, że Astra takie robi – link do kawy>>).

W początkowej fazie diety lekkostrawnej dozwolona jest kawa zbożowa>>

dieta lekkostrawna – co jeść?

➡ zupy mleczne lub budynie na bazie ryżu, płatków owsianych błyskawicznych, kaszy jaglanej, kaszy manny, siemienia lnianego, drobnego makaronu. Zupy z dozwolonych warzyw i ew. mięsa (optymalnie w formie kremu). Krupnik, jarzynowa, krem z buraków, ogórkowa z obranych ogórków, pomidorowa, niezbyt tłusty rosół

Pieczywo jasne pszenne lub żytnie, graham, orkiszowe – z mąk oczyszczonych, optymalnie czerstwe (wczorajsze).

Dżemy, musy owocowe z dozwolonych owoców (bez pestek), miód.

Domowe ciasto np. drożdżowe, galaretka z owocami, kisiel, kompot domowy bez cukru, budyń, pieczone jabłko, domowe lody na bazie gęstego jogurtu, mrożonych bananów. Niewskazane jest kakao, czekolada i desery z tymi produktami, ale karob już jak najbardziej jest ok.

Dnia obiadowe: mięsa i ryby chude gotowane, duszone, pieczone. Żadnych panierek, zero smażenia, bez zawiesistych sosów (optymalnie mielone, siekane czy pod postacią budyni). Pierogi “ruskie” bez cebuli, drób lub ryby w galarecie, w jarzynach.

Jajka: na miękko, jajecznica na parze, jaja sadzone na parze, jaja w koszulkach.

Nabiał, jeśli jest dobrze tolerowany. Wybieraj fermentowane (ale nie przekwaszone) napoje mleczne, mleko słodkie, twaróg chudy lub półtłusty, serki do smarowania bez dodatków, skyr.

Dodatki do dań: pierogi leniwe, ziemniaki, drobny makaron lub ryż, kasza manna, kukurydziana, krakowska, jęczmienna łamana, jaglana.

Warzywa gotowane: pietruszka, seler, buraki, dynia, cukinia, szpinak, marchewka, młody groszek, ziemniaki, brokuły w formie puree.

Warzywa w formie surowej: marchewka starta, pomidor bez skórki zielona sałata, natka pietruszki, koperek. Warto włączyć też soki (np. z marchwi czy pomidorów).

Przyprawy: sok z cytryny lub limonki, cynamon, wanilia, gałka muszkatołowa, goździki, koperek, natka pietruszki, bazylia, oregano, kolendra, majeranek, tymianek, liść laurowy, ziele angielskie i in. świeże zioła
sól. Unikamy ostrych – chilli, pieprz, imbir oraz mieszanek typu vegeta, kostki rosołowe.

więcej przepisów lekkostrawnych>>

modyfikacje diety lekkostrawnej

I najważniejsze na koniec. Z racji tego, że dolegliwości ze strony układu pokarmowego są zazwyczaj subiektywne, ta dieta nie jest czarno-biała. Jeśli dobrze tolerujesz np. duszoną cebulę, fasolkę albo nie masz dolegliwości po słabej kawie – możesz je od czasu do czasu spożywać! Na zalecenia dietetyczne zawsze należy patrzeć przez pryzmat osoby, która będzie jadła przygotowane przez nas posiłki.

I piszę to z pełną odpowiedzialnością za swoje słowa. Sama byłam pewien czas temu zmuszona stosować tę dietę przez ponad pół roku. Było minęło, po nieco ponad roku rozszerzyłam sobie dietę tak, że jadłam już wszystko!

pobierz ściągawkę do wydrukowania i powieszenia na lodówce